Yargı Reformu Strateji Belgesi Açıklandı

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından Yargı Reformu Strateji Belgesi açıklandı. Beştepe Millet Kongre ve Kültür Merkezi'nde Yargı Reformu Stratejisi Programı'nda konuştu. Cumhurbaşkanlığı sitesindeki haber ile reform stratejisinin açıklaması detaylı olarak yazılmıştır: ""Yargı reformu belgesi hem vatandaşlarımızın sisteme güvenini artıracak hem de daha öngörülebilir yatırım ortamına yardımcı olacaktır” Cumhurbaşkanı Erdoğan, Yargı Reformu Stratejisi Programı’nda yaptığı konuşmada, “Yargı reformu belgesi hem vatandaşlarımızın sisteme güvenini artıracak hem de daha öngörülebilir yatırım ortamına yardımcı olacaktır. Bu belge ile ifade özgürlüğünün güçlendirilmesi ve daha ileriye taşınması konusunda yeni yaklaşımlar ortaya koyuyoruz” dedi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Beştepe Millet Kongre ve Kültür Merkezi’nde Yargı Reformu Stratejisi Programı’nı açıkladı. “YARGI REFORMU STRATEJİ BELGESİ, AYNI ZAMANDA SONRAKİ REFORM HAZIRLIKLARININ DA BAŞLANGICIDIR” Yargı Reformu Strateji Belgesi’ne katkı sağlayan herkese şükranlarını sunan Cumhurbaşkanı Erdoğan, adalet meselesinin hep öncelikleri arasında yer aldığını, 2002 yılında göreve geldiklerinde Türkiye’yi eğitim, sağlık, adalet ve emniyet üzerinde yükseltecekleri sözünü verdiğini hatırlattı. Yargı Reformu Strateji Belgesi’ni, aynı zamanda sonraki reform hazırlıklarının da başlangıcı olarak görülebileceğini, reform belgesinde yer alan Türkiye Adalet Akademisinin kuruluşu, nöbetçi noterlik uygulaması, hâkim ve savcıların uyacakları etik kuralların belirlenmesi gibi hususların da hayata geçirildiğini belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan, diğer başlıkların uygulamaya geçirilmesi sürecini de bizzat yakından takip edeceğini söyledi. “ADALETİ, İNSAN HAKLARINI, ÖZGÜRLÜKLERİ GELİŞTİRMEK İÇİN ATILAN HER ADIM DEĞERLİDİR” Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye’nin, Avrupa Birliği üyeliği sürecindeki en büyük kazanımlarından birinin, reform çalışmalarını özellikle sistematik şekilde hazırlama, tartışma ve hayata geçirme kabiliyetini geliştirmesi olduğunu ifade ederek, “Çünkü biz bu reformları, Avrupa Birliği istediği, dayattığı, takip ettiği için değil, milletimizin ihtiyacı olduğu için sahip çıkıyor ve hayata geçiriyoruz. Yargı Reformu Strateji Belgesi’nin hazırlığında da, Avrupa Birliği kriterleri elbette gözetilmiş olmakla birlikte, asıl milletimizin demokrasi, insan hakları ve adalet talepleri göz önüne alınmıştır” dedi. Adaleti, insan haklarını, özgürlükleri geliştirmek için atılan her adımın değerli, kıymetli ve önemli olduğuna vurgu yapan Cumhurbaşkanı Erdoğan, “İster ekonomik zenginlik, ister askerî güç, ister toplumsal düzen olsun, her alanda kendi medeniyetimizin kodlarına, özellikle de adalet anlayışına göre hareket etmeyi bıraktığımız gün, kaybettiğimiz gün olacaktır. Bugün Türkiye, maruz kaldığı onca saldırıya, önüne kurulan onca tuzağa rağmen dimdik ayakta ise, bunu değerlerine, özellikle de ekonomik ve sosyal adaleti sağlama konusundaki hassasiyetine borçludur” diye konuştu. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Yargı Reformu Stratejisi Belgesi’nin “güven veren ve erişilebilir bir adalet” vizyonuyla hazırlandığının altını çizerek amacın, tüm kurumların, mülkiyet hakkına, seyahat hürriyetine, hukuki güvenliğe, ifade özgürlüğüne ve özgürlükleri kısıtlayan diğer tüm uygulamalara karşı duyarlı olmalarını sağlamak olduğunu vurguladı. “YARGI REFORMU STRATEJİ BELGESİ YARGIYA GÜVENİN ARTIRILMASI İLKELERİ ÇERÇEVESİNDE HAZIRLANDI” Mevzuattan kaynaklanan sıkıntıları ve uygulamadaki aksaklıkları süratle çözmekte kararlı olduklarına dikkati çeken Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Bu reform belgesiyle, her ne kadar bize verilen sözler tutulmuyorsa da, Avrupa Birliği tam üyelik sürecine bağlılığımızı da ifade etmiş oluyoruz. Her şeye rağmen, 2005 yılından bu yana süren müzakere sürecinin bir an önce tamamlanmasının, en az bizim kadar Avrupa için de önem taşıdığına inanıyoruz” şeklinde konuştu. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Yargı Reformu Strateji Belgesi’nin insan odaklı hizmet, hak ve özgürlüklerin daha etkin korunması, yargı bağımsızlığı ve tarafsızlığının geliştirilmesi, hukuki güvenliğin güçlendirilmesi, adalete erişimin kolaylaştırılması, makul sürede yargılanma hakkının gözetilmesi ve yargıya güvenin artırılması ilkeleri çerçevesinde hazırlandığını sözlerine ekledi. Yargı Reformu Stratejisi’nde iki temel perspektif, dokuz amaç, 63 hedef ve 256 faaliyet bulunduğunu açıklayan Cumhurbaşkanı Erdoğan, iki temel perspektifin “Hak ve Özgürlükler” ile ‘Adalet Sisteminin İşleyişi” olduğunu kaydetti. Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Yargı reformu belgesi hem vatandaşlarımızın sisteme güvenini artıracak hem de daha öngörülebilir yatırım ortamına yardımcı olacaktır. Bu belge ile ifade özgürlüğünün güçlendirilmesi ve daha ileriye taşınması konusunda yeni yaklaşımlar ortaya koyuyoruz” dedi. İfade özgürlüğünü, demokrasinin en önemli şartı olarak gördüklerini, son altı yıllık süreçte ifade ve medya özgürlüğünün geliştirilmesine yönelik önemli adımlar attıklarını belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye’nin, “işkence ve kötü muameleye sıfır tolerans” anlayışını benimsediğini, bu alandaki kazanımları da korumakta kararlı olduklarını bildirdi. “ADİL YARGILANMA HAKKININ DAHA ETKİN KORUNMASINI HEDEFLİYORUZ” Toplantı ve gösteri yürüyüşleri hakkının güvence altına alınması, adil yargılanma hakkının temini gibi birçok konuda önemli yenilikler getirdiklerini aktaran Cumhurbaşkanı Erdoğan, adil yargılanma hakkının daha etkin korunmasını hedeflediklerini, adliyelerde vatandaşların işlerinin kolaylaştırılmasına yönelik hedefler ve faaliyetler belirlediklerini, mevzuatın sadeleştirilmesi, adli yardım sisteminin ve savunma hakkının güçlendirilmesi hususlarında da atılacak adımlar bulunduğunu anlattı. Alternatif uyuşmazlık çözüm yöntemleri ve koruyucu hukuk uygulamalarının sisteme kazandırılmasının öncelikler arasında olduğunu ifade eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, hak ve özgürlüklere ilişkin standartları yükseltmek üzere mevzuatın gözden geçirilmesine devam edildiğini, ifade özgürlüğüne ilişkin mevzuatta yapılacak düzenlemelerle, bu konudaki davalarda kanun yolu güvencesinin artırılmasını sağlayacaklarını belirtti. İfade özgürlüğüne ilişkin kararların istinaf aşamasından sonra bir de Yargıtay tarafından incelenmesinin sağlanacağını, tutuksuz yargılamayı asıl yöntem olarak gördüklerini ve bu konuda tutukluluk sürelerinin, soruşturma ve kovuşturma aşamaları için ayrı ayrı düzenlenmesini planladıklarını vurgulayan Cumhurbaşkanı Erdoğan, internet erişim engelleme usullerini de gözden geçirdiklerini, bir internet sitesinin tamamına değil, sadece engellenmesine karar verilen kısmına erişimin sınırlanmasına imkân verecek bir düzenleme yapılacağını sözlerine ekledi. “HÂKİMLER VE SAVCILAR HAKKINDAKİ DİSİPLİN PROSEDÜRLERİ YENİDEN YAPILANDIRILACAK” Cumhurbaşkanı Erdoğan, hâkim ve savcılar için coğrafi teminat getireceklerini, hâkim ve savcıların isteği olmaksızın çalıştığı yerden başka bir yere tayin edilemeyeceğini, hâkim ve savcılığa girişteki mülakat heyetini genişleteceklerini, mülakat kurulunda, Hâkimler ve Savcılar Kurulu ile yüksek mahkemelerden de temsilciler bulundurulmasını planladıklarını, mesleki kıdem şartlarını yeniden belirlediklerini ve Adalet Bakanlığı, Hâkimler ve Savcılar Kurulu tetkik hâkimliği ile müfettişlikleri, yüksek mahkemelerin savcılık ve tetkik hâkimliklerine atanma kriterlerinin de yeniden belirleneceğini anlattı. Hâkimler ve savcılar hakkındaki disiplin prosedürlerini yeniden yapılandırılacağını, kurulun disiplin kararlarına karşı yargı yolunu genişleteceklerini kaydeden Cumhurbaşkanı Erdoğan, hukuk fakültelerinin eğitim süresi ve kontenjanları ile fakülteye girişte aranan başarı sıralaması ölçütünü yeniden belirleyeceklerini, eğitim süresinin beş yıla çıkartılması, kontenjanların azaltılması, başarı sıralamasının 190 binden 100 bine yükseltilmesi gibi düzenlemeler planlandığını kaydetti. “Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı” en önemli yeniliklerden biri olarak hayata geçirileceğini, hâkim, savcı ve noter olabilmek için ise bunun yanında ayrıca özel meslek sınavlarına girilmesi gerekeceğini belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan, hâkim ve savcı yardımcılığı müessesesinin getirileceğini, hâkim ve savcıların eğitimin ardından doğrudan kürsüye çıkmayacağını, önce yardımcı olarak göreve başlayacaklarını söyledi. “HÂKİMLER VE SAVCILAR KURULU BÜNYESİNDE YARGIDA PERFORMANS ÖLÇÜM VE TAKİP MERKEZİ KURULACAK” Cumhurbaşkanı Erdoğan, Hâkimler ve Savcılar Kurulu bünyesinde Yargıda Performans Ölçüm ve Takip Merkezi kurulacağını bildirerek, uzun süren soruşturma ve davaların, bu merkezde oluşturulacak bir sistem vasıtasıyla takip edileceğini açıkladı. Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Yargıda Hedef Süre” uygulamasını daha da geliştireceklerini, makul sürede yargılanma hakkının sağlanması gayesiyle, mahkemeler ve savcılıklar için farklı performans kriterleri oluşturmayı planladıklarını aktardı. Hâkimleri ceza ve hukuk hâkimi olarak ihtisaslaştıracaklarını, çevre, imar ve enerji gibi alanlarda davaların daha hızlı ve etkin yürütülmesini sağlamak için özel mahkemeler kurulacağını dile getiren Cumhurbaşkanı Erdoğan, istinaf mahkemelerini de güçlendirerek, hali hazırda 11 olan istinaf mahkemelerine Diyarbakır, Kayseri, Trabzon ve Van illerinde olmak üzere dört bölge adliye mahkemesi daha ekleyeceklerini söyledi. Mahkeme yazı işleri müdürlüğünü “kariyer meslek” olarak yeniden yapılandıracaklarını, vasilik kararları başta olmak üzere yabancı mahkemelerce verilen kararların tanıma ve tenfizinin basitleştirileceğini anlatan Cumhurbaşkanı Erdoğan, avukatlık stajına başlamak için Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı’nda başarılı olma şartı getireceğini yineleyerek, savunmanın yargılamalara etkin katılımını sağlayacak düzenlemeler yapılacağını vurguladı. “AVUKATLIK HİZMETLERİNİN VERGİLENDİRİLMESİ KONUSUNDA İYİLEŞTİRİCİ DÜZENLEMELER YAPILACAK” Avukatların bilgi ve belge temin etmelerine ilişkin yasal yetkilerini genişleteceklerini, kira ve eser başta olmak üzere belirli değerin üzerindeki bazı sözleşmelerin, bağış ve ölüme bağlı işlem gibi tek taraflı tasarrufların avukat yardımıyla hazırlanmasının zorunlu olacağına işaret eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, avukatlık hizmetlerinin vergilendirilmesi konusunda da iyileştirici düzenlemeler yapılacağını, çocuk mahkemelerinde görülen uyuşmazlıklarda olduğu gibi, aile hukuku ve tüketici uyuşmazlıklarında da vekâlet ücretinin KDV oranını indirmeyi planladıklarını bildirdi. Cumhurbaşkanı Erdoğan, kamuda görev yapan avukatların statü ve özlük haklarının yeniden düzenlenerek, bu konudaki sorunların çözüleceği bilgisini aktararak, Türk avukatlık camiasının, uluslararası alanda da mesleki faaliyette bulunmasını sağlayacak düzenlemeleri hayata geçireceklerini, belli kriterler dâhilinde avukatlara yeşil pasaport hakkını vermeyi planladıklarını duyurdu. Dava açma ve kanun yoluna başvurma sürelerinde yaşanan mağduriyetleri çözüme kavuşturacaklarını, sürelerin yeknesaklaştırılacağını söyleyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, görevsizlik ve yetkisizlik kararı sebebiyle verilen bozma kararlarının oranının yüksek olduğuna dikkati çekerek bu olumsuzluğun da önüne geçecek uygulamaları planladıklarını söyledi. “TANIKLARA YAKLAŞIMLA İLGİLİ STANDARTLARIN YÜKSELTİLMESİ İÇİN GEREKEN ADIMLAR ATILACAK” Cumhurbaşkanı Erdoğan, reform çalışmaları kapsamında tanıklara yaklaşımla ilgili standartların yükseltilmesi için gereken adımların atılacağını duyurdu. Mahkûmiyet ihtimali az olan davaların açılmaması yönünde sistem geliştirilmesi gerektiğini belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan, bunun yolunun Cumhuriyet Savcılarının takdir hakkının genişletilmesinden geçtiğini, bu yönde çalışma yapılacağını bildirdi. “SAVCILIK AŞAMASINDA NE KADAR ÇOK SORUN ÇÖZEBİLİRSEK MAHKEMELERDEKİ YARGILAMALARI O DERECE SAĞLIKLI HÂLE GETİRİRİZ” “Savcılık aşamasında ne kadar çok sorun çözebilirsek, mahkemelerdeki yargılamaları o derece sağlıklı hâle getiririz” diyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, ön ödeme müessesesi, adli para cezası, kamu davasının açılmasının ertelenmesi ve uzlaşma uygulamalarını genişletmeyi hedeflediklerini söyledi. Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Önceden belirlenecek belli suçlarda suçunu ikrar eden şüphelinin hemen mahkemeye sevk edilmesi ve kanunda yer alan indirimden faydalanarak cezalandırılması sistemi rahatlatacaktır. Bu uygulama, cezada pazarlık sisteminin bir modelidir. Türkiye’de bu yöntemi, kanunda yüksek ceza öngörülmeyen suçlar için getirmeyi planlıyoruz” dedi. Cumhuriyet savcılıklarının ve adli kolluğun güçlendirilmesine, aynı zamanda iddianamenin iadesi müessesesine de işlerlik kazandırılmasına ihtiyaç bulunduğuna işaret eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, soruşturmaların kalitesinin artırılması için hukuk fakültesi mezunlarının adli kollukta istihdam edilmesin sağlanacağını, mevzuatın taranarak bazı fiillerin idari yaptırıma dönüştürülmesi yoluyla, mahkemelerin iş yükünü azaltılacağını, şahsa karşı işlenen, özellikle basit yaralama ve tehdit gibi suçların nitelikli hallerinin şikâyete bağlı hâle getirilmesinin planlandığını sözlerine ekledi. Bazı ağır suçlar hariç olmak üzere 15 yaşından küçük çocukların ilk defa işledikleri fiiller, soruşturma ve kovuşturmaya konu edilmeden çocuklara özgü koruma mekanizmaları içerisinde değerlendirileceğini vurgulayan Cumhurbaşkanı Erdoğan, şöyle devam etti: “Bu tür çocukların durumlarının sosyal tedbirlerle takip edilmesi, kendilerine daha iyi bir gelecek kurma şanslarını da güçlendirecektir. Mevcut uygulamada kamu davasının açılmasının ertelenmesi, yetişkinler ve çocuklar için aynı hükümlere tabidir. Bu uygulamanın çocuklara yönelik kısmı genişletilecektir. Ayrıca, çocuklar hakkındaki davaların ilk derece yargılamaları ile istinaf ve temyiz incelemeleri öncelikli olarak yapılacaktır. Şiddet içermeyen bazı suçlardan hükümlü olan yaşlı, hamile ve çocukların cezalarının, elektronik izleme merkezi aracılığıyla evde infazına imkân tanınacaktır. Bu durum, bir yandan sosyal fayda sağlarken, diğer yandan ceza infaz kurumlarının maliyetlerinde tasarruf yapılmasını temin edecektir.” Cumhurbaşkanı Erdoğan, küçük miktarlı talep ve davaların, basitleştirilmiş ve hızlı bir yargılama usulü ile çözülmesi yoluna gidileceğini, bunun için uyuşmazlığın basitleştirilmiş ve hızlı bir yargılama usulü içerisinde çözümlenebilmesine yönelik bir yargılama usulü ihdas edileceğini aktardı. “YARGI HARÇLARINDA BASİTLİK VE SADELİK SAĞLAYACAK DÜZENLEMELER YAPILACAK” Yargı harçlarının hesaplanmasının son derece karışık ve mahkemelerin iş yükünü artırıcı nitelikte olduğunu ifade eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, yargı harçlarında basitlik ve sadelik sağlayacak düzenlemeler yapılacağı bilgisini paylaştı. Çocukla kişisel ilişki kurulması yönündeki mahkeme kararlarının icra müdürlükleri vasıtasıyla infaz edilmesinin ciddi sorunlara yol açtığının altını çizen Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Bu yöntem, çocuğun sosyal ve psikolojik yapısını bozmanın yanında, maşeri vicdanı sızlatan görüntülere de sebebiyet verebiliyor. Çocukla şahsi münasebet kurulmasına yönelik kararların infazında, daha insani ve çocuğa uygun yöntemler geliştirilecektir. Bu kapsamda Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ile Adalet Bakanlığı ortak bir birim kuracaktır. Bu birim vasıtasıyla çocukla ilgili kararların icra edilmesi hem masrafları azaltacak, hem de çocuğun menfaatlerini gözetecek bir yöntem olacaktır” dedi. “AMACIMIZ MİLLETİMİZİN ADALET DUYGUSUNU GÜÇLENDİRECEK BİR YARGI UYGULAMASINI HAYATA GEÇİRMEKTİR” Noter yardımcılığının ihdas edilerek noterliğin asli bir meslek hâline gelmesinin sağlanacağını, noterliklerin sayısının artırılacağını, bazı çekişmesiz yargı işlerinin noterlikler tarafından da yapılabilmesine imkan sağlanarak, bu kurumun daha işlevsel hâle gelmesinin temin edileceğini dile getiren Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Yargının iş yükünü azaltacak şekilde, tevdi mahalli tayini, iddet müddetinin kaldırılması, vasiyetnamenin açılması, mirasçı atama belgesinin verilmesi, mirasın reddi beyanının tespit edilmesi, delil tespiti talepleri gibi işlerin noterlikler tarafından yürütülmesini hedefliyoruz” şeklinde konuştu. Cezada uzlaştırmanın kapsamını genişleteceklerini, mahkeme temelli aile arabuluculuğu uygulamasının getirileceğini, şiddet içermeyen uyuşmazlıklarda aile arabuluculuğu getirilmesiyle sorunun derinleşmeden çözülmesine imkân tanınacağına değinen Cumhurbaşkanı Erdoğan, tüketici uyuşmazlıkları gibi alanlarda da arabulucuya başvurunun dava şartı hâline getirilmesi planlandığını söyledi. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Yargı Reformu Strateji Belgesindeki yasal düzenlemelerin muhatabının Türkiye Büyük Millet Meclisi, idari tasarruf gerektiren konuların muhatabının da Cumhurbaşkanlığı, Adalet Bakanlığı ve diğer ilgili kurumlar olduğuna dikkati çekerek, “Amacımız milletimizin adalet duygusunu güçlendirecek, beklentilerine cevap verecek, vicdanları mutmain ve hukuka güveni tahkim edecek bir yargı uygulamasını hayata geçirmektir” değerlendirmesinde bulundu.