Punto:
Dinle
Her yıl Türk üniversitelerinin sıralaması farklı kurumlar tarafından yayımlanmaktadır. Bu yazımda üniversitelerimizin Türkiye sıralamasını iki kurumun verileri kapsamında değerlendirileceğim… Sonuçlar incelenirken, Türkiye’de toplam 193 tane Yükseköğretim Kurumunun bulunduğu hatırlanmalıdır.
2018’in hemen başında TÜBİTAK tarafından, üniversitelerin girişimcilik ve yenilikçilik performanslarına göre sıralandığı “Girişimci ve Yenilikçi Üniversite Endeksi 2017” sıralaması açıklandı. Listede 157 üniversite arasından 50 si sıralamaya dâhil edilmiş… Sıralamada ilk 10’da yer alan üniversiteler şu şekildedir: (1.)-Sabancı Üniversitesi, (2.)-ODTÜ (3.)-Gebze Teknik Üniversitesi, (4.)-İTÜ, (5.)-Boğaziçi Üniversitesi, (6.)-Bilkent Üniversitesi, (7.)-Koç Üniversitesi, (8.)-İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü, (9.)-Özyeğin Üniversitesi ve (10.)-Yıldız Teknik Üniversitesi.
Girişimcilik ve yenilikçilik sıralamasında ilk 10’da 4 (listede 1, 6, 7 ve 9. sıra); toplamda ise 17 vakıf üniversitesi yer almıştır… Bilkent Üniversitesi hariç ilk 10’daki vakıf üniversitelerinin URAP sıralamasında ilk 10’da yer almaması dikkate alınması gereken bir durumdur…
URAP Sıralaması…
Üniversite sıralamaları yapan ODTÜ’ye bağlı Enstitü’nün (URAP) 2017-2018 Türkiye sıralaması (bk.http://tr.urapcenter.org/2017/index.php) sıralaması da kısa süre önce yayımlandı. Bu sıralamada ilk 10’da yer alan üniversiteler şu şekildedir: (1.)-ODTÜ, (2.)-Hacettepe Üniversitesi, (3.)-İTÜ, (4.)-İstanbul Üniversitesi, (5.)- Bilkent Üniversitesi, (6.)-Ankara Üniversitesi, (7.)-Gebze Teknik Üniversitesi, (8.)-Ege Üniversitesi, (9.)-Gazi Üniversitesi ve (10.)-Boğaziçi Üniversitesi.
“Girişimci ve Yenilikçi Üniversite Endeksi” ve URAP sıralamasında ilk 10 karşılaştırmalı incelenirse sadece 4 üniversitenin (ODTÜ, İTÜ, GTÜ ve BÜ) iki listede de yer aldığı görülecektir… Bu durum üniversitelerimizin bütüncül bir gelişme göstermediğinin de bir göstergesidir… Araştırma alanında gösterilen başarı eğitim alanında (veya tersi) gösterilememektedir…
Anadolu’daki Üniversiteleri…
“Girişimci ve Yenilikçi Üniversite Endeksi 2017” sıralamasında ilk 10’da yer alan üniversiteler 3 büyük şehirdedir. Ancak üç büyük şehir dışındaki 2006’dan sonra kurulan 4 üniversite de genel listede yer almaktadır: Abdullah Gül Üniversitesi, Düzce Üniversitesi, Bursa Teknik Üniversitesi, Namık Kemal Üniversitesi… Yine 1990’lı yıllarda kurulan üç büyük şehir ile Bursa, Kayseri ve Gaziantep dışındaki illerde bulunan Pamukkale, Mersin, Dumlupınar, Gaziosmanpaşa üniversiteleri gibi Anadolu’daki üniversiteler de sıralamada yer almıştır… Bu üniversite yönetimlerini tebrik ediyorum… Bu üniversitelerin bu tür endeksler sıralamalarda yer almaları potansiyellerini var olduğunu göstermektedir. Ancak URAP sıralamasında Anadolu üniversitelerinin ilk 10’da yer almaması düşündürücüdür…
Bilginin Değere Dönüştürülmesi…
Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Faruk Özlü “Girişimci ve Yenilikçi Üniversite Endeksi” 2017 yılı sıralaması açıklandığı törende yaptığı konuşmada “Bir eli bilimde diğer eli hayatın içinde olan bir üniversite anlayışını Türkiye’ye kazandırmak” istediklerini söyledi…
193 yükseköğretim kurumundan az kısmının bu özellikleri ile öne çıkması önemsenmesi gereken bir durumdur. Nitekim daha önce bu köşedeki yazılarımda “Bilgi toplumunda üniversitelerin sorumlulukları arasında bilginin değere dönüştürmesi de yer almaktadır” (bk. MİLAT, 14 Eylül 2017) ifadeleri ile konuya dikkat çekmiş ve şu ifadeleri paylaşmıştım:
“Bu kadar üniversite ve yayın yapılmasına rağmen teknoparkı (Bilim kenti) olan üniversite sayısı ise 64’dür. Bu sayı önemli olmakla birlikte mevcut Yükseköğretim Kurumlarının sadece % 30-35’inde teknopark vardır. Ancak bunların hepsi de aktif değildir. Bu endekse göre mevcut Yükseköğretim Kurumlarının %20,2’inde teknopark mevcuttur.”
Tüm bu veriler Üniversitelerde bir değişime/dönüşüme ihtiyacı olduğunu (bk. MİLAT, 05 Ekim 2017, Eğitim-Öğretimde Dönüşüm…) göstermektedir…
Son söz: Bu at bu arabayı (yükü) çekmez…
