Türkiye’nin Su Potansiyeli ve Projeksiyonu
Önceki yazımda karşı karşıya olunan kuraklık tehlikesine dikkat çekmiştim. Aslında tehlike
büyük! Tehlikenin farkında olan Tarım ve Orman Bakanlığı da çalışmalar başlatmış durumda.
Nitekim Tarım Bakanı Sayın İbrahim Yumaklı’nın İSO’da sanayicilere yönelik konuşması da
su ile ilgili (01.06.2024 tarihli Gazeteler).
Sayın Yumaklı “Su Verimliliği Seferberliği” çalışmalarının sürdüğünü belirterek, “bu
kapsamda, kentsel, tarımsal, endüstriyel ve bireysel su verimliliği için hedefler doğrultusunda
öncelikli eylemleri geliştirdiklerini” söyledi. “Nüfus artış projeksiyonlarına göre 2050 yılında
bugünden yüzde 70 daha fazla gıdaya ihtiyaç duyulacağını” aktaran Yumaklı "Bu gıdayı
üretmek için yüzde 55 daha fazla suya gereksinim duyacağız. Bunun için de güçlü bir tarım
ve güçlü bir sanayi sektörüne daha çok ihtiyacımız var” dedi. Ayrıca, “Türkiye'nin mevcut
durumu itibarıyla su stresi altında olduğunu, alışkanlıkların değiştirilmediği takdirde 6 yıl
sonra ‘su fakiri’ bir ülke konumuna düşebileceğini” belirtti”.
Kaderde su fakiri olmakta varmış! Gelin fakir olmadan önceki durumumuza bir göz atalım.
Bunun için bir değerlendirmeyi sizlerle paylaşacağım. Sosyal medyadan Sayın Cemil
Usanmaz (Ziraat Mühendisi, Bakanlık Müşaviri) tarafından verilerinden yararlanılarak
hazırlanan Türkiye'de yağış, su ve sulama ile ilgili bu değerlendirme şu şekildedir:
Yağış
-Sayın Hocam kuraklık konusundaki görüşlerinize katılıyorum. Ancak bazı bölgelerimizde
2.500 mm/yıl yağış düşerken, diğer bazı bölgelerimizde ise 250 mm/yıl yağış düşüyor. Yıllık
düşen yağış bakımında dünyada 130.sıradayız. Bu coğrafyanın verdiği imkanlara bakılırsa
sulama bazı bölgelerimizde gereklidir.
-Türkiye'nin 78 milyon hektar olan yüzölçümünün yaklaşık olarak üçte birini teşkil eden 23,9
milyon hektar alan tarım arazisi olup, bunun da ekonomik olarak sulanabilir miktarı 8,5
milyon hektardır. Ülkemizde halen, ekonomik olarak sulanabilecek 8,5 milyon hektar tarım
alanının 2022 yılı sonu itibarıyla 6,96 hektarı yani %81,9’u sulanabilmektedir.
-Ülkemizde yıllık su tüketimi 57 milyar m 3 'e ulaşmıştır. Bu suyun; 44 milyar m 3 'ü (%77)
tarımsal sulama, 13 milyar m 3 'ü (%23) içme, kullanma ve sanayi suyu ihtiyaçlarının
karşılanmasında kullanılmaktadır.
Tarımsal kullanım
-Türkiye’de suyun önemli bir kısmı sulamada kullanılmaktadır. Yağmurlama sulamalarda
%35, damla sulamalarda ise %65 oranında su tasarrufu sağlanabilmektedir.
-Ülkemizin tarımsal üretiminde diğer ülkeler ile rekabet edilebilmesi için sulama alanlarında
arazi toplulaştırması mutlaka yapılmalıdır. AB ülkelerinde ortalama işletme büyüklüğü
yaklaşık 16 hektar iken bu alan ülkemizde sadece 6 hektar civarındadır.
-Diğer taraftan Türkiye’de tarım işletmeleri tümüyle dikkate alındığında, işletme başına
ortalama parsel sayısı 11’nin üzerinde, ortalama parsel büyüklüğü 1 hektar civarındadır. AB
ülkelerinde ise parsel büyüklüğü 1,8 hektar ile 4 hektar arasında değişmektedir. Bu sebeple
arazi toplulaştırması ile gerek parsel sayısı ve gerekse parsel büyüklüğü açısından gelişmiş
ülkeler seviyesine ulaşılması hedeflenmektedir.
Mevcut su imkanlarımız ve gelecek beklentisini yukarıda özetledik. Başta sorumluluk
makamlarında olanlar olmak üzere yüce milletimiz suyun gelecekte stratejik öneme sahip
olacağını lütfen dikkate alsınlar.
Son söz: Zenginken fakir olmak yanlış giden bir şey olduğunu gösterir.
