Piyasalar

Suriye'yi Kim Hasta Etti?

Punto:
Türk Silahlı Kuvvetleri, Kilis ilimize oldukça yakın Suriye'de Afrin'e yönelik “Zeytin Dalı Harekatı” başlattı… Bu harekâtın en üst düzeyde takip edildiğine ve bölgesel gelişmelerin zorunlu kıldığına dikkat çekmek isterim… Zeytin Dalı Harekatı’nda Mehmetçiğimizin muzafferiyeti için sözlü ve fiili dualarımızı yapalım… Doğal bir parçamızdır… Türkiye ve Suriye arasındaki sınır bazen köylerin hemen yanında hatta bazı köylerin ortasından geçmektedir. Kardeşler sınırın farklı tarafında yaşamaktadır… Sınırın 1955-59’da NATO tarafından mayınlanması ile Afrin kalın çizgilerle bizden ayrıldı. Kısaca Afrin Türkiye’nin doğal bir parçasıdır… Her ile bir üniversite kurulduktan sonra Kilis’teki üniversitenin (KİYÜ) ilk rektörü olarak 2008-2017 yıllarında görev yaptım… Buradaki anı ve gözlemlerimi “ÜNİVERSİTE: Bir Üniversitenin Kuruluş Sancıları” adlı kitabımda bir araya getirdim… Bu kitapta “Suriye ile İşbirliği” adlı özel bir bölüm vardır. Bu bölüm “Yakın İlişki Dönemi” ve “İlişkilerin Bozulması” şeklinde iki alt başlıkta incelenmektedir… Üniversitenin ilk kurulduğu yıllarda Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ve Suriye Devleti arasındaki yakın bir ilişki vardı. Bu durum üniversitemizle ile Suriye’deki üniversiteler arasında da yakın bir ilişki kurulmasına sebep olmuştu… Siyasetin/barışın bilim insanları arasındaki ilişkileri de etkilediğine dikkat edilmeli... Arapça bilim dili değil… Hem hükümetler hem de üniversiteler arasında en yakın bir ilişki 2009-2011 yılları arasında yaşandı... 2010 yılında 15-17 Ocakta Lazkiye’de YÖK Başkanı Prof. Dr. Y. Ziya Özcan’ın da katıldığı bir toplantı yapıldı… Suriye tarafı ise Eğitim Bakanı ile en üst düzeyde temsil ediliyordu… Bu tür toplantılarda da söz alan Suriye temsilcileri önce Hafız Esad’ı sonra Beşar Esad’ı öve öve bitiremiyorlardı… Lazkiye’deki toplantıda üniversitesinde ilahiyat fakültesi olan rektörler ilahiyat alanında (özellikle öğrencilere Arapça öğretimi) işbirliği üzerinde durdular. Ancak Suriye tarafı çok ilgi göstermedi. Bu durumu, heyetteki bazı üyeler Arap yönetimlerinin seküler ve halktan kopuk olması ile açıkladılar… Yönetimin bu özelliği belki de ülkenin bu hale gelmesinin nedenlerinde biridir… Bu düşünce haklı mıydı? Şu hatıramdan sonra siz karar verin. Suriye’nin Gaziantep’te başkonsolosluğuna yeni atanan başkonsolos üniversitemizi ziyaret etmişti... Çay ikram ederken özetle şunları söyledi: “Uzun yıllar Avrupa ve Amerika’da bulundum. Ana dilim Arapça olmakla birlikte üniversitelerde bilim dili olmaması (!) nedeniyle Arapça’ya değil, tercihen İngilizce öğretimine öncelik vermelisiniz. Radikal gruplar oldukça tehlikelidir...” Bu toplantılarda dikkatimi çeken bir husus da Suriye temsilcilerinin “İstanbul ne kadar uzak?” diye sormalarıydı… Suriye tarafı bölgesel kalkınmadan çok İstanbul’daki üniversitelerle işbirliği yapmaya istekliydiler... Sosyal yapıda da ülkesel aidiyet zayıftı... Suriye’yi Kim Karıştırdı? Arap Baharı olarak adlandırılan Tunus, Mısır, Libya’da olan yönetimde değişiklik talepleri Suriye’de de etkisini gösterdi. Gaziantep’te bulunan Suriye Başkonsolosluğu 2011’de Ramazan ayında bir iftar yemeği vermişti. İftardan sonra bazı davetliler Başkonsolosa o sıralar yeni yeni başlayan Suriye’deki olayları sordular. Başkonsolos “Suriye’de sorun olmadığını, ABD’nin ülkelerini karıştırdığını” söyledi. Başkonsolos öznesini söylese de gördüğümüz iç ve dış sebeplerle karışmış olduğu idi… 2011 yılının sonuna doğru ilişkilerimiz tamamen değişti. Çok sayıda Suriye vatandaşı sınırı farklı şekillerde geçerek Kilis’e veya farklı illere gelmeye başladılar… Sonraki yıllarda, artan olaylar nedeniyle üniversitemizde görev almak isteyen Suriyeli akademisyenler ve öğrenci olarak eğitim görmek isteyen Suriye vatandaşları gelip gittiler. Durumları içler acısıydı… Durumu tam da şarkı sözleri özetlemektedir: Baharı beklerken ömrüm kış oldu… Gözümde her zaman biraz yaş oldu… En güzel duygular bana düş oldu… Bir el Ortadoğu’yu karıştırmıştı, hasta etmişti… Dileriz ki “Zeytin Dalı Harekâtı” bir cerrah gibi mazlum milletlere şifa versin… Son söz: Bağışıklık sisteminiz zayıfsa mikroplar daha sık hasta eder…