Punto:
Dinle
Koronavirüs pandemisi farklı ülkelerde ve Türkiye’de tüm etkisi ile hayatı etkilemeye devam ediyor. Hastalığa yakalanıp ağır geçirenlerin bir nefes için çektiği zorluğu görünce/duyunca insan elbette üzülüyor ve nimetlere şükrün önemini daha iyi idrak ediyor.
Kış aylarının gelmesi ile virüsün daha da etkili olacağı düşünülmekte. Bu durumun ağırlığı karşısında virüsten kurtulma reçeteleri havada uçuşuyor.
Tıbbi tedaviler konusunda sağlık uzmanlarımız yetkindir ve gerekli açıklamaları onlar yapmaktadır. Burada koronayı savmada etkili olabilecek besinlere dikkat çekeceğim. Şunu da okuyucularımla paylaşmak isterim: Sebzelerin beslenmedeki işlevini; Sebzecilik (Nobel Yayınlar) kitabımda bir bölüm olarak ayrıntılı şekilde yazdım.
Peki, hangi gıdalar bizlere koronayı defetmemiz (savmak) için yardımcı olabilir?
Savar
Savmak (-ar) istenmeyen bir şeyi yanından uzaklaştırmak anlamına gelmektedir. Bilimsel anlamda bazı gıdalar tamamen olmasa da korona ile mücadelede destek olmaktadır. Bu desteklerin başında vitaminler (D ve C) sıklıkla önerilmektedir.
Bu konuda sağlık uzmanlarının görüşleri özetle şu şekilde:
"C Vitaminin dozunu arttırdığınızda farmakolojik bir ilaç etkisi ortaya çıkıyor. Viral enfeksiyonlarda akciğeri koruduğu gösterildi. İlaç kombinasyonlarının içinde C vitamini yer aldığında ilaçların yan etkisini azaltır ve etkinliğini arttırır. C vitamini koronavirüs hastalarının tedavisinde kullanılıyor.”
Dün bir eczaneye uğramıştım. Korona için ne önerildiğini sordum: “C vitamini” cevabını aldım. Eczacı kalfasına fiyatın sorduğumda ise “40 lira” dedi.
Uzman görüşleri özetle böyle. Peki bu kadar etkili vitaminler hangi gıdalarda bulunur?
Bu besinlerin işlevi konusunda düşünen ve kitabında bir bölüm yazan bir akademisyen olarak C vitamince zengin gıdaları yazmaya karar verdim. Öncelikle C vitamini hakkında kısa bir bilgi aktarayım.
C Vitamini
Askorbik asit olarak bilinir. İnsan metabolizmasında birçok görevi vardır. İnsan vücudunda biyokimyasal olaylarda, kılcal damarların kuvvetlenmesinde, enfeksiyonlara karşı direnç kazanmada etkilidir. C vitamini eksikliğinin miktarına bağlı olarak halsizlik, dirençsizlik, diş kanamaları, skorbit hastalığı gibi insanın yaşam kalitesini azaltacak belirtiler ortaya çıkabilmektedir. Portekizli kaşif Vasko De Gama 1457 yılında Ümit Burnunu dolaşırken 160 mürettebatında 100’ü iskorbütten ölmüştür (Couteor ve Burreson, 2018). Günümüzde de çocuklarda, yaşlılarda veya kötü beslenen insan gruplarında bu hastalığa rastlanmaktadır (Güvenç 2020, Sebzecilik).
Zengin besinler
Geçen hafta “Turunçgillerde Rekabet Gücümüz var, Ama!” başlılık bir yazı yazmıştım. Bu yazı turunçgiller üreticisi ve örgütlerinden ilgi gördü ve çok sayıda mesaj aldım. Aslında yazımda turunçgiller ekonomik (pazarlama) yönüne dikkat çekmiştim. Yazıdaki şu bilgiyi hatırlayalım: 2000’de yılda fert başına 34.3 kg kadar turunçgiller üretimi varken 2019 yılında 52.5 kg’a yükselmiştir. Anlayacağınız Türkiye’de narenciye tüketimi hayli yüksek.
Yukardaki açıklamalardan hangi besinlerin C vitaminince zengin olduğu anlaşılıyor. Bu besinler meyve ve sebzeler. Bu grupta hangilerinin C vitaminince zengin olduğunu gelecek yazımda bilimsel verilerle paylaşacağım.
Son söz: Besinleriniz ilacınız, ilacınız besinleriniz olsun.
