Sevgili Okurlar
Sizlere Merhaba demeden önce bir kaç soru ile başlamak istiyorum, Basın yayın organlarında, tv- radyo programlarda, siyasette, ekonomide, aile ilişkilerinde, eğitimde, gündelik yaşamın sosyolojisinde kısaca hayatımızın her alanında karşılaştığımız Ahhh şu Z kuşağı var ya gibi söylemlerle sıklıkla karşılaşmaktayız.
Kimdir Bu Z kuşağı? Tanıyor musunuz? Tanıyor muyuz?
Z kuşağına, bahsedilen bu rüzgârın etkisi ile eğitimin, kadın-erkek ilişkilerin, evrensel ahlak ilkelerinin, inanç sistemlerini, sosyo-kültürel değerleri, öğretirken nasıl bir söylem, nasıl bir yöntemle yaklaşmamız gerekiyor, bir fikriniz var mı?
Klasik yöntemler ve tekniklerle Z kuşağının dünyasına girebilecek miyiz?
Acaba, bizler (anne baba, öğretmen, iş veren kısaca biz yetişkinler) kendi iletişim modellerimizle ya da bizim büyütüldüğümüz gibi eski klasik yöntemlerle (klasik yöntemlerden de doğru bulduğumda çoktur) bu çağın bireylerine yetebiliyor muyuz?
Efendim Merhabalar,
Bu sayıdaki yazımda sizlere Z kuşağı hakkında bilgiler verip nasıl bir iletişim kurmamız gerektiği hakkında kıymetli vakitlerinize misafir olacağım.
Kuşak kavramını ilk olarak Alman sosyolog Karl Mannheim (1952), “The Problem of Generations / Kuşakların Problemleri” isimli makalesinde incelemiştir. Yaklaşık olarak aynı yıllarda doğmuş, aynı çağın şartlarını, dolayısıyla birbirine benzer sıkıntıları, kaderleri paylaşmış, benzer ödevlerle yükümlü olmuş kişilerin topluluğu kuşak olarak ifade edilmektedir ( TDK, 2005).
Şimdi gelelim bu Z kuşağının genel özelliklerine,
Kişilik Özellikleri
Çevresel koşulların etkisi ile oluşan (karakter) ve kalıtımla getirilen özelliklerin (huy-mizaç) birleşimi olarak tanımlanan kişilik kavramı hiç şüphesiz ki çevresel olaylardan ve dönemim tarihsel zamanı açısından önem arz etmektedir. Z kuşağı, Yaratıcı, tüketici ve geleneksellikten uzak bir kuşaktır. Teknoloji hayatlarının temelidir. Diğer kuşaklara göre daha cesur, daha girişimci, Çok kültürlü bir dünyada yetiştikleri için; ırk, din, mezhep gibi nedenlerden dolayı insanları ayrıştırmayan, Toplumsal olaylara, doğaya ve çevreye, sosyal adaletsizlik ve eşitsizliğe daha duyarlılar. Z kuşağı üyeleri yüz yüze konuşmak yerine ''online (çevrimiçi)'' olarak konuşmayı tercih ederler. Tanıdık geldi mi? Yemeklerde bile ellerinden düşürmedikleri telefonlar? Bağımsız, özgür ruhlu, inatçı ve acelecidirler.
Z Kuşağının olumsuz özellikleri arasında, takım oyuncusu olmakta güçlük çektiği ve aynı anda birden fazla şeyle ilgilenme becerileri (Multitasking) yüzünden Dikkat süreleri ortalama 8 saniyedir. Sonuç olarak z kuşağını değerlendirecek ise eğer: Z kuşağı bireyleri yaratıcılık ve bağımsızlığı saygıdan daha önemli olarak değerlendirmektedir. Genelde youtube, ınstagram, snapchat, facebook, twitter tik tok gibi iletişim şeklini tercih eden bir tez canlı kuşaktır.
Eğitim Yapısı
Öğretmen merkezli eğitimden ziyade Z kuşağı edilgenliği kabul etmeyen, Kendi istedikleri zamanlarda ve istedikleri koşullar altında öğrenmek isterler.. Bilgiyi ezberlemek yerine, hikayeleştirme, oyuna çevirme (Toruntay, 2011: 82) ve hayallerle akılda tutmayı tercih ederler. Sonuç odaklıdırlar. İşlerinde uzmanlaşmayı tercih eden, buluşçu, otorite kavramını önemsemeyen, Nasihat almayı sevmezler.
Önceki kuşaklar yazılı kaynaklardan öğrenirken, Z kuşağı bireyleri görsel kaynakları tercih ederler. (Bu yüzden eğitim de farklı öğretim yöntem ve teknikler kullanılmalıdır). Bilgisayar başında günde ortalama 4 saatten fazla kalmaktadırlar. Z kuşağı bireyleri yüksek eğitim seviyesinin önemli olduğunu düşünmektedir.
İş ve Sosyal Yaşam Özellikleri
Z kuşağının birçok üyesi henüz siyasete ve iş yaşamına katılmadığı için Z kuşağı ile bilgiler sınırlıdır. Ancak yetiştikleri ortam göz önüne alındığında; daha az sadakatli olacakları, hırs ve azimli olmayacakları ve yaptıkları işlerden çabuk sıkılacakları için kolay vazgeçişler yaşayacakları ön görülmektedir (Toruntay, 2011, s. 83).
Kıymetli ve kadirşinas okuyucularım Peki Z Kuşağına Nasıl Davranmalıyız?
1- Onları tanıyın, anlayın gelişim dönemi özelliklerini bilmeye çalışın.
2- Multitasking dediğimiz aynı anda birçok işle meşgul olabildiklerinden, z kuşağı ile iletişime geçerken disiplinler arası bir mantık ve işleyişle karşılarına çıkın.
3- Buna bağlı olarak sebep – sonuç üzerinde mantıklı ve realist gözü kabul ettiklerinden, içi boş hayaller ve vaatler vermeyin.
4- Olduğu gibi kabul edip O’nu kuşağıyla ve çağın getirdikleri ile kabul ederek, sevgi ve saygı çerçevesinde davranın.
5- Bağımsız çalışmayı tercih ettiğinden grup dinamiğine sıcak bakmıyorlar, bireysel iş yapabilme özelliğini geliştirici etkinliklerle destekleyin.
6- Sevgi ve kabul dillerini öğrenin.
7- Gelenekselliğe kapalı olduklarından dolayı onları yeniliklere ve değişime açık olan bir yapıda karşılayın.
8- Z Kuşağı katkıda bulunma, yaratma, liderlik etme ve öğrenme fırsatları sunan işler arar. Fikirlerini paylaşmalarına izin verin
Son Söz
25 yıllık mesleki tecrübelerimden hareketle vardığım nokta şudur ki? Açılmayacak hiç bir kasa yoktur, sadece doğru anahtarı bulmak gerekir.
Gecelerin ve Gündüzlerin sahibine emanetsiziz.
Hakan KIRBAŞ
Uzm. Psikolojik Danışman
