“Yaşadığımız sıkıntıların çoğunun kaynağı ve çözümü eğitimde saklıdır” (2002 yılı AK Parti Seçim Beyannamesi). Bir akademisyen olarak bu tespiti alkışlıyorum. Cumhurbaşkanı Sayın Recep Tayyip Erdoğan’ın, “eğitim-öğretim konusunda, tarihi nitelikte değişimlere/reformlara hazırlanıyoruz” ifadelerinin fiiliyata geçirilmesi de en önemli dileğimdir.
Değişim ve reform yapılmasını -hele hele konu eğitimse- ülkemiz için kıymetli bulmaktayım. Bundan dolayı önceki iki yazıyı da okumanızı öneririm. Bu kapsamda bu yazımda eğitimde reform konusunda bazı düşüncelerimi sizlerle paylaşacağım.
Nitelikli Eğitim Her Türk vatandaşının hakkındır ve Dünya devleti olmak için bir zorunluluktur. Türk eğitiminin yönetimi için Millî Eğitim Bakanlığına Sayın Prof. Dr. Yusuf Tekin atanmıştır. Kendisi Bakanlıkta ve üniversitede yönetici olarak bulunmuştur. Başarılı olmasını bekler hayırlı olsun derim. Elbette Sayın Bakanı bekleyen zor görevler vardır. Millî Eğitim Bakanlığının -eğitime yapılan yatırımın geri dönüşünün uzun yıllar sonra gözlenebileceği dikkate alındığında- zor bir bakanlık olduğunu unutmamak gerekir. Bu zorluklar içerisinde 2023 yılında eğitimde hangi alanlarda değişim/reform yapılması gerekir?
Hedef
Eğitimde temel yaklaşımlar -önceki yıllardaki belirlenen- sürdürülebilir: "Fikri hür, vicdanı hür, irfanı hür nesiller yetiştirmek.” “Halen uygulanmakta olan önyargılı ve ezbere dayanan yaklaşım terk edilecek, evrensel değerleri öne alan, insanı merkeze yerleştiren “demokratik ve çağdaş bir yaklaşım”. Bu amaçları ilkesel olarak önemli bulmaktayım.
Nitelikli eğitim hedefine ulaşılabilmesi için yapılması gerekenler özet olarak şunlar: Üst kademelerde toplanan yetkiler, alt birimlere ve taşra yönetimine dengeli olarak aktarılmalıdır. Eğitim statik değil dinamik bir süreçtir. Bu nedenle eğitim (müfredat) programları sürekli olarak yenilenmelidir. Öğretmen sayısı yeterince artmıştır ama nitelikleri aynı oranda artırıl(a)mamıştır. Zorunlu eğitim gözden geçirilmelidir. Süre uzundur, eğitimle birlikte çıraklı sistemi çok iyi işlememektedir. İlk kademede yönlendirilme ve eleme yeterli değildir. Bu tüm eğitim sisteminin “BOĞULMASINA” neden olacak boyuttadır. Bunun öneminden dolayı verilerle biraz açmak istiyorum.
Yönlendirme
TUİK verilerine göre Türkiye’de 2020 yılı için doğum sayısı 1 milyon 112 bin 859 oldu. Bu doğum oranına göre kabaca her yıl (zorunlu eğitimden dolayı) eğitim sistemine 1 milyon 100 bin öğrenci kayıt olmaktadır. Sisteme dahil edilen bu 1.1 milyon öğrenci eğitim sisteminde yönlendirilmeden, elenmeden ve yeterli kazanımlara sahip olmadan sürekli üst sınıfa (eğitim kademesine) sevk etmektedir (transit geçiş). Bunu, üniversite altı eğitimde 17-18 milyon öğrencinin bulunması ve YÖK istatistiklerine göre, farklı kademelerde ülkemizde 8 milyona (7.740.502) yaklaşan üniversite öğrencisi mevcuttu teyit etmektedir. Önceki yıllarda (ör. 2002’de 1.323.341) nüfus doğum oranı daha yüksek olduğundan sistemde öğrenci sayısı daha yüksektir. Buna rağmen, eğitim sisteminde yönlendirilme ve eleme olsaydı bu kadar öğrenci üniversitede olmaması gerekirdi.
Boğulmak
Günümüzde öğrenci sayısındaki düzensizlik lise ve üniversite eğitimini hızla boğma (bunalmak) noktasına itmektedir. Niteliksiz eğitim tüm devlet sistemin gücünü tüketmektedir (soluğu kesilmek). Bir sistemin soluk almasının güçleşmesinden çok tedirgin olmak gerekir. Niteliksiz çıktı (öğrenci/mezun sayısı) gelişmekte olan bir ülkenin beşerî sermayesinin öğütülmesi yanında ekonomi vd kaynaklarının israf edilmesidir.
Alt kademede yaşanan sorunlar yüksek öğretimde niteliksiz mezun, üniversite niteliği, akademinin yeterliliğinin sorgulanmaya neden olmaktadır. Milli eğitim üniversite öncesinde sadece bu boğulmayı çözse önemli bir başarı elde edebilir.
Milli eğitim gelecekte bu milletin var olması için bunu başarmak zorunda.
Son söz: Dozunda olmayan her şey zehirdir.
İsmail GÜVENÇ
- 276Makale
Türkler-Müslümanlar Tembel İnsanlar mı?
Uluslararası Başarı Nasıl Kazanılır?
Şampiyon Olamasak Bile Dünya Liginde Oynamak!
DÜNYA GIDA GÜNÜNDE,İNSANLIĞIN BİR KISMI AÇKEN
İnsanın “Olgun İnsan” Olma Çabası
“Hukuk” Ne Zamandır Kullanılmakta?
Tarımının Önündeki En Büyük Engel: Plansız Üretim
ZAYIFLAR GÜÇLÜLERİ TAKLİD EDER
Değerinizi Sosyal Statünüz mü Belirler?
Değerinizi Sosyal Statünüz mü Belirler?
Değerinizi Sosyal Statünüz mü Belirler?
Hakikati Keşfetmek ve Yarına Işık Tutmak
Neden Geri Kaldılar: Mutlu Yoksulluk!
Kurusıkı Atmak: Neden Bitmez, Kim Kazanır?
Hayata Boş Gurur İçinde Bakan’lar
Türkiye’nin Su Potansiyeli ve Projeksiyonu
Kötülüğün Bir Şekli: Kralcılık
Asıl Soru(n): Uzay Mekiğini Nasıl Yakalayacağız?
Angarya Canavarından Kurtuluş Yokmu?
Bilimsel Gelişmeye Din Engel Oldu mu?
Bilimde Gecikmek: Osmanlı Örneği (2)
Bilimde Geç Kalmanın Bedeli: Osmanlı Örneği (1)
Genç Nüfus Eğitimde Harcanıyor mu?
Eğitimde Reform: Üniversite Diplomasının Önemi:
Mutluluğun Bağlı Olduğu Faktör!
Kutuplaşmış Düşünmek: Tarım Sektöründe Gerçekler
Türk Tarımı Ne Yönde Gelişmekte (2)
Türk Tarımı Ne Yönde Gelişmekte
İnsanları Perişan Eden Gizli Güç Nedir?
Bilim Tarihi: Yeşil Aydınlanma
Büyük Acıyı Anlamak ve Çare Olmak
Hayattan Öğrenmenin Maliyeti Nedir?
Öğrenmek Yöntemi Olarak Yaşam Deneyimi
Vahşi Dünyada Hayatta Kalmak için Ne Yapmalı?
Hangi Hedefe Hangi Yolla Gitmeli?
Profesyonelin Profesyonellikten Uzaklaş(tırıl)ması
Büyük Adamı Tanımak ve Tanıtmak
İnsanın Özgürlüğü ve Hayatın Anlamı
Bir Zamanların Kanseri Nasıl Çözüldü?
Tarımla Ekonomik Kalkınma Mümkün Mü?
İnsan Sermayesi Eğitimde Öğütülüyor mu?
Hastalığımızı Nedeni: Boş Gurur
Akıllılar mı Yoksa Deliler mi Düzeltebilir?
Seçilmek İstenenlerin Alternatif Maliyeti Nedir?
Kahramanlığın Destanını Yazmak: 12 Şubat
Toplumsal Yaşamda Kurallar: 46 Altın Anahtar
Kışın Domates Tüketilmesi Sağlığa Zararlımı?
Doğru Zamanda Doğru Yerde Olmak Şans mıdır?
Kim(ler) ?nsanl?k Devrine Girmeli?
Türkiye Dünyada 4. Sırada ve %7.1’lik Bir Paya Sahip
Aryan Ülkesinde Daha Özgür ve Refah Olma Çabaları
Kim Daha Vatansever: Maaşsız Çalışmadan Nobel’e
Devletten Önce Üniversite Kurmak: Yahudiler nasıl Başardı?
Kimyasal (İlaç) Kullanımı: Tarımsal Ürünler ve İnsan Sağlığı
Aşılı Karpuz Tüketimi ve Sağlığa Etkisi
Mutlu Hayat: Tercihler ve Bilinç
Mutlu Hayat: Tercihler ve Bilinç
Tercih Yaparken Hangi Ölçütler Dikkate Alınmalı
Uzun Hayatının Yeni Bir İlkesi
Ekonomide/Tarımda Kurtuluş Devletçilikte mi?
Paul Pelosi’nin Başına Bu Gelmeli miydi?
Kurumsal Dinin En Önemli Görevi Nedir?
Üniversitelerin En Önemli Görevi Nedir?
Düşünmeyi Konfor mu ya da Yoksunluk mu Öldürür?
Düşünmek zenginin mi ya da Fakirin mi işi?
Mevzuat Zeytinlikler Hakkında Ne der?
Patagonya ikliminde insan yetişir mi?
Kurtarıcı Kurtarılmak Durumunda Kalırsa
Mumlanan Meyve ve Sebzeler Sağlığa Zararlı mı?
Yaftalama ve Zehirle(n)menin Temeline Ne Var?
Yakıta İhtiyaç Duymayan Araçlar Hayatımıza dahil olacak mı ?
Koronavirüs Tarımsal Üretimi Nasıl Etkiledi?
Psikolojik Açıdan Kuran’a Bakış
Pandemi ve Sonrasında Üniversite Eğitimi Neye Evrilir?
Üniversiteyi Profesörler mi ya da Profesyoneller mi Yönetmeli?
Rektör Seçme Yöntemi Nasıl Olmalı?
Osmanlı Modernleşmek İstemedi Mi?
Tarımda Üretim Planlaması Şart: Turunçgiller
Nesiller Yüzyıllardır Neden Kavruk?
Modern İnsanın Sorunu: Yalnızlık
Bilimsel Olmayan Düşünceler Hayal Olur
Büyük Bir Milletiz! Ama Kısır Tartışmalar Baydı
Aşılı Karpuz Tüketimi Sağlıklı mı?
Ekonomik Gerçekler ve Fındık Üretimi
İnsanların İçinde Büyüttüğü Nedir?
Tarımda Sektöründe Temel İki Sorun!
Bu Yaklaşım İndirgemecilik Değilse Nedir?
Aklı Olana Deli Gömleği Giydirilemez
Gençler(i) Hayatta(n) Ne Beklemekte?
Covid-19'u Nakavt Etmek: Uzmanlar(!) Kayıp
Doğu ve Batı: Hangisi Açık Toplum?
Tarımsal İlaç Kullanımı Artıyor mu?
Postkovid-19: Küresel Gıda Güvenliği Riskte mi?
Gıda Güvenliği Ulusal Güvenliğin bir Parçası Mıdır?
Değişim: Anakronistik Zihniyet
Kovid-19: Tepe Noktası ve Normale Dönme
Kovid-19: Bilim mi Yoksa Din mi Kazandı?
Koronavirüsü Hangi İklimde Daha İyi Yayılır? -2-
Koronavirüsü Hangi İklimde Daha İyi Yayılır? -1-
Pandemi: Virüs ve Virüslü Zihniyet
Korona Virüsü ve Tarımsal Ürün Fiyatları
Tarım Stratejik Bir Sektördür!
Herkesin Bir Öyküsü Var, Ama...
Toplumun Ortak Aklına Güven Olur Mu?
İnsan, Psikoloji ve Siyaset Üzerine Aforizmalar
Depremi Yaşamak: 1983’den 2020’e
Eriyip Buharlaşan Buzdan Geriye Boş Kap Kalır
Ağaca Bak Ama Ormanı Görmeyi de İhmal Etme
Başarı, Tabiat ve Sağlık Aforizmaları
Eğitim-Öğretim Planlamasını Kim Yapıyor?
821 Milyon Aç İnsan Varken Dünya Gıda Günü Kutlamak
Organik Ürünlerin Ne Kadarı Organik?
Üniversite ile Yukarı Doğru Hareketliliğin Sonu Mu?
Ahvalimizin Anlattığı: Paradigmanın İflası
Eğitimle Yukarı Doğru Hareketliliğin Sonu Mu?
Türk Ailesi İşlevini Yerine Getiriyor mu?
Başarının Sırrı: Kendini Yönetmek
Sınavsız Liseye Geçiş Hayali Ne Durumda?
İnsanlığın En Önemli Keşiflerinden Biri !
Harvardlı Bir Dekanın Endişesi
Aydınlar Toplumu Niçin Dönüştüremez
Maneviyatsılık ve Din(i)darlık Sorunu
Manavdaki Yangın ve Milli Vicdani Çözüm
Memleket Ahvalini Kime Soralım ?
Resmi Ortamlarda Görgü Kuralları
Türk-İslam Dünyasında İnsan Sermayesi
Karaya Sabun, Deliye Öğüt Neylesin..
Büyüdükçe Mi Gerçekler Anlaşılır?
Eğitimde Kıyameti Kim Koparacak?
Başarıda Genetik ve Çevre Etkisi
Fuat Sezgin'in Düşündürdükleri -2-
Fuat Sezgin'in Düşündürdükleri
Yeni Üniversite Kurmak ve Bölgesel Kalkınma -2-
Yeni Üniversite Kurmak ve Bölgesel Kalkınma
Yeni Üniversite Kurmak ve Bölgesel Kalkınma
Kutsal İle İnsanları Kandırmak
Muasır Dünyada Yer Alabilir Miyiz?
Üniversite Eğitiminde Sorun Kimin? -2-
Vatan-Din Bahsi ve Sade Vatandaş
Üniversite Eğitiminde Sorun Kimin?
Paşa Dedesi İbrikçi Çıktığında
Milletlerin Kahramanlık Destanları Vardır
Ailede Mutlu ve Başarılı Olmak -1-
Ölümü Yaklaşan … Mescidin Duvarına …
Köşe Yazarları Kimin Sesi Olmalı?
Memleket Ahvalini Kime Soralım -2-
Memleketin Ahvalini Kime Soralım?
Fazla Eğitim Mutlu Etmiyor mu?
Karanlığın Gelmemesi İçin Ne Yapmalı?
Eğitimde Mi Problem Var Yoksa Yönetimde Mi?
Bilginin Değere Dönüştürülmesi
Sera Ürünleri Sağlıklı Mı? -2-
Sınavsız Yerleştirme Mümkün Mü? -2-
Sınavsız Yerleştirme Mümkün Mü?