Piyasalar

Gazze Türkleri ve go home Antony Blinken!

Punto:


İsrail'e ilk ziyaretinde 'buraya bir Yahudi olarak geldim' diyen, Amerika Birleşik Devletleri  Dışişleri Bakanı Antony Blinken 5 Kasım'da, ikinci kez Türkiye'ye geliyor. Acaba Türkiye'ye ne olarak geliyor, kim olarak geliyor? Adamın bir tarafı Macar diğer tarafı Ukrayna Yahudisi. 
ABD'li Bakan direkt  Türkiye  gelmiyor. Türkiye ziyareti öncesi yeniden İsrail ve Ürdün'ü ziyaret edecek. MİT eski başkanı Dışişleri Bakanı Dr.  Hakan Fidan'ın, Amerikalı mevkidaşı ile yapacağı görüşmede İsrail'in Filistin'deki katliamlarının ele alınması bekleniyor.

Aksa Tufanı sonrası gelişmeleri Türkiye'nin hedef alınması olarak değerlendiren Mustafi Tümamiral Cihat Yaycı'ya göre; ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, ‘Filistinlileri alın’ demek için Türkiye’ye geliyor.

Gazze'nin boşatılması hazırlığı


İsrail İstihbarat Bakanı Gila Gamliel'in talimatı ile hazırlanan bir raporda, Gazze Şeridi'ndeki sivillerin Mısır'daki Sina yarımadasına gönderilmesini içeren taslak öneri dile getirildi. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu da raporu varsayımsal bir alıştırma, bir "konsept belgesi" olarak değerlendirdi. 
Hamas'ın 7 Ekim'de yüzlerce İsrail askerini öldürdüğü ve 240'tan fazla kişiyi rehin aldığı saldırıdan altı gün sonra ortaya çıkan rapor, 13 Ekim de kamuoyuna sızdırılmış. "Demir Kılıç savaşına yol açan Hamas suçları ışığında Gazze Şeridi'ndeki sivil gerçeklikte önemli bir değişiklik yapmak için" sunulan raporda üç seçenekten söz ediliyor. 
İsrail'in güvenliği için en arzu edilir alternatif çözüm önerilerinden ilki Gazzelilerin Sina Yarımadasına gönderilmesini, ikincisi Batı Şeria merkezli Filistin Yönetimi'nin Gazze'de yeniden egemen olmasını, üçüncü olarak da yerel bir rejimin desteklenmesini içerdi. Raporda son iki seçenek, İsrail'e yönelik saldırıları caydıramayacağı için reddedildi.
Gazzelilerin gönderilmesine dair seçeneğe göre, Gazze'deki sivil nüfusun Kuzey Sina'daki çadır kentlere taşınması, ardından kalıcı kentler ve tanımlanmamış bir insani yardım koridoru inşa edilmesi yerlerinden edilen Filistinlilerin girişini engellemek için İsrail içinde bir güvenlik bölgesi oluşturulması öneriliyor. Ancak istihbarat raporu, nüfus tahliye edildikten Gazze'ye sonra ne olacağına dair bilgi içermiyor. Gazze Şeridi'nin yaklaşık 2,3 milyonluk nüfus yaşıyor.
ABD ve İsrail neden  Gazzeyi boşaltmak istiyor?
Londra'da düzenlenen son Enerji İstihbarat Forumu'nun gündemi "21. yüzyılın enerji sorunlarına yönelik sürdürülebilir çözümleri tartışmak ve şekillendirmek"ti.  
Dunyanın en büyük küresel bir enerji ve emtia şirketi Vitol'un CEO'su Russell Hardy, forumun ilk günündeki konuşmasında; Hamas'la mevcut savaşa  rağmen İsrail'in hem yurt içinde hem de yurt dışında müşterilerine istikrarlı bir gaz tedarikini sürdürmeyi başardığını söylemesi dikkatimi çekti. 
Gazze'deki kriz petrol varil fiyatını 157 dolara kadar yükselebilir.
Ey HAMAS emperyalizmin can damarını kes !
Savaş  tam gaz devam ediyor ama gaz tedariki de tam gaz sürüyor. HAMAS, neden Kuveytte Saddam Hüseyin'in yaptığını yapmıyor? Saddam, ABDnin oluru ile işgal ettiği Kuveytten çekilirken  ne kadar petrol kuyusu varsa  hepsini ateşe  vermişti. Yıllar sonra bile ateşe verilen kuyuların yandığı söyleniyordu. 
İsrail'in Tamar gaz sahası, yaklaşık 315 milyar metreküp civarında tahmini rezerve sahip.İsrail'in elektrik üretimi için gerekli enerji ihtiyacının yaklaşık %70'i buradan karşılanıyor. Hamas'ın İsrail'e saldırmasından iki gün sonra İsrail Enerji Bakanlığı, Tamar'ı işleten konsorsiyumun önemli ortaklarından biri olan ABD'li enerji şirketi Chevron'a üretimi durdurma talimatı verdi.  Tamar, İsrail'in güney Akdeniz kıyısında, Aşdod şehrinin yaklaşık 25 kilometre (15,5 mil) yakınında bulunuyor. Açık bir günde Gazze Şeridi'nin kuzeyinden görülebilen platform, Gazze'den gelen roket atışlarının menzilinde.
Toplam tahmini rezervleri bir trilyon metreküp olan üç büyük İsrail sahası Tamar, Leviathan ve Karish şu anda üretimdedir. İsrail'in en büyük açık deniz gaz sahası olan Leviathan normal şekilde çalışmaya devam ediyor. Dört alan daha keşfedildi ve keşfedilmeyi bekliyor: Zeus, Athena, Hermes ve Kallan. 
Bunların birlikte 108 milyar metreküp doğalgaza daha ulaştığı tahmin ediliyor. Mısır, iç talebini karşılamaya yardımcı olmak ve iki sıvılaştırma tesisinden LNG ihracatı için hem Tamar hem de Leviathan gaz sahalarından İsrail gazını ithal ediyor.  Şimdi bu Mısır 'ın Gazze, Batı Şeria umurunda olur mu? 
Uluslararası Enerji Ajansı (IEA), İsrail Enerji Bakanlığı'ndan daha az iyimser bir bakış açısına sahip.  Gaz analisti Gergely Molnar, Tamar'ın İsrail ve bölgenin gaz arz-talep dengesi açısından “çok önemli” bir alan olduğu görüşünde. 
Diyorki "Sahanın geçici olarak kapatılması, İsrail'in iç pazarına yapılan gaz dağıtımını etkileyebileceği gibi, ülkenin ihracat kabiliyetini de etkileyebilir.   Hızla artan yurt içi tüketimin yanı sıra sıvı doğal gaz LNG ihracatına da ayak uydurmakta zorlanıyor. Bu denklemden İsrail'in boru gazı ithalatını çıkarırsak, bu Mısır'ın önümüzdeki aylarda LNG ihraç etme kabiliyetine zarar verecektir." 
Mısır'ın ağustos ayında yalnızca bir LNG kargosu ihraç etmesi, yazın da yüksek yurt içi gaz talebi nedeniyle Eylül ayında ise hiç ihraç etmediği görülüyor. Mısır'ın bu yılki LNG ihracatı şu ana kadar 2022 toplamının yarısından biraz azına ulaştı.
Haziran 2022'de Avrupa Komisyonu, İsrail ve Mısır ile İsrail gazının Mısır'ın LNG ihracat altyapısı aracılığıyla Avrupa Birliği'ne tedarikine ilişkin üçlü bir mutabakat zaptı imzaladı. Şimdi bu Avrupa Birliği ulkelerinin Gazze ve Batı Şeriadaki katliamlar umurunda mı olur sanıyorsunuz? 
Kendi gaz üretiminin bir süredir azalması nedeniyle Mısır, İsrail ile 23 Ağustos'ta onaylanan bir anlaşma imzaladı ve İsrail, Mısır'a doğal gaz satışını artıracağını duyurdu. Yeni anlaşmayı açıklayan İsrail Enerji Bakanı Israel Katz , Mısır'a şu anda yılda yaklaşık 5 milyar metreküp olan gaz ihracatının, 11 yıl içinde yılda 3,5 milyar metreküp artarak yıllık toplam 43,5 milyar metreküp satışa ulaşacağını söyledi. Bu ek arz, Mısır'ın yurtiçi ihtiyaçlarının yanı sıra sözleşmeli ihracatlarını da karşılamaya devam etmesini sağlayacak.  Katz, "Bu adım devletin gelirini artıracak ve İsrail ile Mısır arasındaki diplomatik bağları güçlendirecek" dedi.
Filistindeki Araplar ve Yahudiler kapanın elinde kalıyor
Siz sanıyormusunuz ki Amerikalılar, İngilizler, Ruslar, Çinlililer, Almanlar, Fransızlar,    Yahudilerin Arapların  kara kaşının  kara gözünün hatırına mı onların arasındaki anlaşmazlığa taraf oluyorlar?
Bütün mesele  enerji pastasından en büyük dilimi kapabilmek. Bu nedenle paylaşımda gelinen son nokta; “tek bir egemen bölgesel gücün yönettiği Ortadoğu, bölgede her türlü istikrarsızlığa yol açabilir”  tezidir. Türkçe açılımı şu; dünyanın egemen güçleri  bir araya gelelim, bölgedeki  petrol ve doğalgaz enerji kaynaklarını müşterek oluşturacağımız  bir konsorsiyum  işletsin. 
Çin boşuna Doğu Akdeniz'e filo göndermiyor?
Çin Halk Cumhuriyeti  seküler hatta sözde komünist bir yönetim. Ülkede %74 geleneksel Çin halk inançları, Taoizm, Konfüçyanizm, Çin Budizmi ve dinsizler, %18 Budist, %5 Hristiyan, %2 Müslüman, %1 diğer  inançlılar yaşıyor.  Filistin meselesinde  dini bir söylemi veya talebi dolayısıyla taraftarlığı sözkonusu olamaz.  Bölge ile  ne kültürel ne de coğrafi bir bağlantısı mevcut? 
Modern Çin’in emperyal hedefleri; Körfez’deki kalıcı çıkarları, yeni oluşturduğu bölgesel ortaklıkları ve küresel jeopolitik ve jeoekonomik ihtiyaçları tarafından yönlendiriliyor. Çin’in kurmaya çalıştığı çok kutuplu güvenlik sistemini, ABD’nin ve diğer batı klubü ülkelerin, Ortadoğu’daki güç dengesini alt üst eden Irak Savaşı’na kadar uzun bir süre peşinden koştuğu  paylaşım stratejisinden çokta farklı sanmayalım.  
World Energy Council verilerine göre, Çin, dünyanın en büyük enerji ithalatçısı sayılıyor. 2022 yılında Çin, 365,5 milyar dolar değerindeki toplam petrol ithalatının yaklaşık yüzde 53,6’sını Körfez’den ithal etti. Suudi Arabistan’ın petrol ihracatının dörtte biri de Çin’e gidiyor ki bu, Çin’in toplam petrol ithalatının yüzde 16’sından fazlasını oluşturuyor. Çin Halk Cumhuriyeti ekonomisinin enerji ihtiyacının büyük bir kısmını Ortadoğudan  tedarik ediyor. 
Gazze savaşı enerji şirketlerinin cirosunu büyütüyor
Bekleyin  petrol  ve doğalgaz  fiyatları  çıldıracak. Dünya Bankası, emtia piyasasına ilişkin üç aylık raporunda, Gazze'deki krizin tırmanması halinde petrol fiyatlarının bir şokla karşı karşıya kalabileceği ve varil fiyatının 157 dolara kadar yükselebileceği ayrıca savaşın devam etmesi halinde gıda fiyatlarının da artabileceği uyarısında bulundu.
Raporda, Gazze savaşının başlamasından bu yana petrol fiyatlarının yüzde 6 arttığı, tarımsal emtia, çoğu metal ve diğer emtia fiyatlarının ise "neredeyse hiç değişmediği" kaydedildi. Demekki  savaş enerji şirketlerinin cirosunu büyütüyor. 
Dünya Bankası, küresel petrol fiyatlarının bu yılın son üç ayında varil başına ortalama 90 dolar ve yavaşlayan ekonomik büyümenin talebi azaltmasıyla 2023 yılında ortalama 81 dolar olmasını bekliyor. Emtia piyasasının geri kalanı için fiyatların 2025 yılında istikrara kavuşmadan önce gelecek yıl toplamda yüzde 4,1 oranında düşeceğini tahmin ediliyor. Artan arz nedeniyle tarımsal emtiaların gelecek yıl daha ucuz olması; baz metal fiyatlarının da 2024 yılında yüzde 5 oranında düşmesi bekleniyor.  Tarıma yatırım yapan Türkiye gibi ülkelerin  şansı  yok gibi. 
Bu  enerji  tröstleri  Ukrayna krizini bahane ederek, Rus petrolüne bir alt fiyat eşiği getirilmesi için Washington, Londra ve Brüksel merkezli yeni kısıtlamalarla halihazırda yasal mekanizmalar geliştirdiler.  Petrol fiyat eşiği nispeten yeni ve standart dışı bir ekonomik yaptırım çeşididir. Modern yaptırımların en yaygın ve evrensel aracı, ihracat ve ithalata getirilen kısıtlamaların yanı sıra engelleme yaptırımlarıdır. İkincisi, engellenen kişiler listesinde yer alan kişi veya kuruluşlarla herhangi bir mali işlemin yasaklanmasını gerektirir. 
AB'nin Gazze'deki savaşa birleşik bir tepki vermemesi, üye devletlerin dış politikaları arasındaki bölünmeleri ortaya çıkardı; bu da bloğun çatışmada anlamlı bir rol oynama planlarını karmaşıklaştıracak. Avrupa Birliği ülkelerinin liderleri, 26-27 Ekim tarihlerinde Brüksel'de bir araya geldi. İlk günün sonunda AB üye ülkeleri Gazze Şeridi'nde "insani ihtiyaçlar nedeniyle ara verilmesi" yönünde ortak bir çağrı yayınladı. 
Gazze'nin halkı Türk mü tapusu Ankara'da mı?
2011 yılında Hamas, Türkiye'den Osmanlı dönemine ait Gazze'nin tapu ve nüfus kayıtlarını istediklerini, ancak kendilerine verilmediğini belirterek, Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ve Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'dan yardımcı olmalarını talep etmişti.
Gazze'deki yönetiminin İçişleri Bakanlığı Sivil İşler Müdürü Riyad Zeytuni, Türkiye'deki kayıtlarda nereden geldiklerini  gördüklerini,  bir çoğunun  dedelerinin Osmanlı Türkü  olduğunu söylemişti. Sultan Abdülhamid Han’ın torunlarından Orhan Osmanoğlu, Akdeniz kıyısında 45 kilometrekarelik yüz ölçümüne sahip Gazze’nin resmî şehir tapusunun hâlâ kendilerinde olduğunu belirtmişti.  Fazla söze ne hacet ?
1917 Gazze Savaşında Türk askerler , bugünkünden çok daha kötü şartlarda dünyanın en modernize ve güçlü ordusunun başlattığı iki kara harekâtında  İngiliz sömürge  birliklerini  tam iki kez yok etmişti. Bugün de torunları  savaşıyor. 
Türkiye boşuna Gazze de garantör olmak istemiyor? Bir bildiği var. Yeterli İngilizci Araplara yol vermeyelim. 
 

 

 

 

Seçilmiş Kaynakça:
https://www.insamer.com/tr/ulke-profili-
https://www.jpost.com/opinion/article-770897
https://www.jewishvirtuallibrary.org/gila-gamliel
https://www.aa.com.tr/tr/yasam/gazzede-son-osmanli/410397
https://www.gov.il/en/departments/people/ministry_of_intelligence_minister.
https://www.mepanews.com/gazzede-savas-surerse-petrol-fiyatlari-yukselir-63356h.htm
https://turkish.aawsat.com/dünya/4639641-çin’-gazze-savaşına-dair-tutumunun-arka-planı
https://tr.euronews.com/2023/11/01/abd-disisleri-bakani-blinken-turkiyeyi-ziyaret-edecek
https://worldview.stratfor.com/article/israel-hamas-war-highlights-divisions-among-eu-member-states
https://russiancouncil.ru/en/analytics-and-comments/analytics/oil-price-threshold-action-and-reaction/
https://www.ntv.com.tr/dunya/hamas-turkiyeden-gazzenin-tapusunu-istedi,E2uUYqPy7EiXcCGFoO-HVg
https://tr.euronews.com/2023/10/31/israil-istihbarat-raporunda-gazzeli-sivillerin-misira-multeci-gonderilmesi-onerildi
https://www.tgrthaber.com.tr/gundem/turkiyenin-garantorlugu-icin-elimizdeki-en-guclu-koz-gazzenin-tapusu-bizde-2913116