Ümran Stratejik Araştırmalar Merkezi için kaleme aldığım raporda, Lübnan ve Ürdün’deki Suriyeli mültecileri, iki ülkenin Esed rejimi ile ilişkileri düzeltme serüveni ve 2019’dan bu yana yaşanan Suriye’ye geri dönüş ve geri dönemeyen Suriyeli mültecileri ele aldım:
- İstatistikler, Lübnan ve Ürdün hükümetinin Esed rejimi ile 2019'da anlaşmasından sonra Suriyeli mültecilerin ülkelerine geri dönüşünün azaldığını gösteriyor
- İki ülkeyle ilişkileri düzelttikten ve kazanımlar elde ettikten sonra yapılan anlaşmaları dikkate almayan rejim, Suriyeli mültecilerin geri dönmesini zorlaştırdı
2018 yılında, Suriye’de Lübnan ve Ürdün sınırına yakın bölgelerdeki savaşın bitmesine müteakip, iki ülke Esed rejimi ile ilişkileri normalleştirme yoluna gitmiştir. Lübnan ve Ürdün’de bulunan 2,9 milyon Suriyeli mültecinin geri dönüşü için Esed rejimi ile anlaşma yapılmıştır. Toplamında günümüze kadar sadece 80 bin Suriyeli mülteci Suriye’ye geri dönmüştür. Lübnan ve Ürdün hükümetinin Esed rejimi ile anlaşmasından sonra Suriye’ye geri dönüşler hızlanmamış, tam aksine yavaşlamıştır.
Bu rapor, Lübnan ve Ürdün’deki Suriyeli mülteci nüfusu hakkında sayısal verilere yer vermektedir ve iki ülkenin demografik yapısı için mülteci nüfusunun ne anlama geldiğini ele almaktadır. Ayrıca iki ülkenin Esed rejimi ile yakınlaşma sürecini ve bu süreçte yapılan anlaşmalar incelenmektedir. Bununla beraber, Ürdün ve Lübnan’da yaşayan Suriyeli mültecilerin geri dönüşü hakkında detaylı rakamlara ve bu rakamları açıklayan verilere yer verilmektedir. Ayrıca Esed rejimi ile normalleşmeye rağmen, Suriye’ye geri dönüşün neden gerçekleşmediği ele alınmaktadır.
Selam ve saygılarımla,
Ömer Özkizilcik
