Duygusal İhmal
Duygusal ihmal, anne baba veya bakmakla yükümlü olan sorumlu kişi ya da kişilerin çocuğu yok sayması anlamına gelebilir. Genel olarak ifade etmek gerekirse duygusal ihmal kişilerin bir birlerine karşı ilgi, sevgi, saygı ekseninde gereken sorumluluğu yerine getirmemesi ile ortaya çıkan duygu durumudur diyebiliriz. Özellikle küçük yaşta çocuklara karşı yapılan bu yaklaşım, onların ileriki yaşlarında kontrolsüz, kendini yönetememe gibi davranışlarla toplum içinde kendini gösterir.
Duygusal ihmale en çok maruz kalan çocukların ebeveynlerinde şu durumları görmek mümkündür.
- İyi Niyetli Fakat İhmalkâr Ebeveynler
- Mükemmeliyetçi Ebeveynler
- İşkolik Ebeveynler
- Boşanmış ebeveynler
- Bağımlı Ebeveynler
- Otoriter Ebeveynler
- Narsist Ebeveynler
- Aşırı Hoşgörülü Ebeveynler
- Depresif Ebeveynler
- Sosyopat Ebeveynler
Duygusal açıdan ihmalkâr olan ebeveynler bu davranışı iki şekilde ve genelde de bir arada gerçekleştiriyor: Ya çocuklarını kritik bir kriz anında duygusal açıdan yalnız bırakıyorlar ya da çocuğun duygusal gelişiminde ki bazı kritik noktalara duyarsız oluyorlar. Söz konusu davranışlar sebepleri üzerinden sınıflandırıldığında yukarıda belirttiğimiz ebeveyn tipleri ortaya çıkıyor. Bu ebeveyn tiplerinin hepsi çocuğun duygusal ihmaline neden olduğu yapılan çalışmalarda kendini göstermiştir. Bazı ebeveynler çocukları hakkında şikâyette bulunurken; çocuklarının yeterince sosyal olmadığını, yeterince sorumluluk almadığını, yeterince özgüvenlerinin olmadığı, odaklanamadığı, söz dinlemediği gibi yakınmalar ile bizlere geldiğini müşahede ediyoruz. Duygusal ihmalin değersizlik hissi doğurduğunu ilişkilerde de kendini net bir şekilde göstermektedir. İnsanların duygular olmadan olaylara karşı nasıl davranacağını bilmesi son derece zordur. Gün içerisinde yaptığımız birçok davranışlar tamamen duygularımız ile ilgilidir. Duygularımızı tanımaya çalışınca çevremizde olup bitenler ile ilgili pek çok şeyi anlayabiliriz. Herkesin kendisine göre belirli bir ihtiyacı vardır. Olup bitenler karşısında farklı yöntemleri kullanmak bizlere iyi gelebilir. Mesela; kimimiz üzgün olduğumuzda yalnız kalınca iyi oluruz kimimiz tüm günün yorgunluğunu üzerimizden atmak için kitap okuyarak dinlenebiliriz. Siz de kendinize iyi gelecek ihtiyacı belirleyerek büyük bir yol kat edebilirsiniz.
Çocuklukta duygusal ihmal yaşayan kişiler için uzmanlar, geçip giden çocukluğunuzu geri getiremez ya da sizi çocukluğunuza götüremez, fakat sizlere iyi bir yol gösterici olur. Alanında uzman bir terapist ya da koç duygularınızı tanımaya, ihtiyaçlarınızı belirlemeye, özgüveninizi geri getirme gibi bir çok konuda size yardım edebilirler. Çocuklukta yaşanılan duygusal ihmaller kalıcı bir iz bırakmasa bile ilerleyen süreçlerde bazı zararları olabilir. Bu nedenle zamanında ve uzman kişiler tarafından sağlanan tedavi ile en kısa sürede bu durumdan kurtulabilirsiniz. Geleceğin sağlıklı nesilleri ancak sağlıklı ilişkilerden ortaya çıkacak karakterli bireylerden oluşacaktır.
Sosyolog Necdet Topcu
