Piyasalar

Cari Fazlası Bayramı(!)

Punto:
Düşünebiliyor musunuz? 17 yıl boyunca ithalat, tüketim, düşük kur ve dış borçlanmaya dayalı bir ekonomik modelle 1 Trilyon 27 milyar $ DIŞ TİCARET AÇIĞI, 575 milyar $ CARİ AÇIK vermiş bir iktidarın Maliye ve Hazine Bakanı, ithalata bağımlı hâle getirilmiş bir ekonominin durgunluğa girmesi ve kur sebebiyle daha az ithalat yapabilmesini sonucu meydana gelen 538 milyon $ lık cari fazla için neredeyse bayram yapacak. Peki gerçekten durum bu mudur? Döviz kurundaki artışa ve ihracat birim fiyatlarımızı da ortalama bazda KG/$ olarak 1,58'den 1,09 $ indirmenize, yani fiyatlarda damping yapmamıza karşın İHRACAT artışımız sadece %2,7'de kalmış. Yani cari fazla vermenin sebebi daha çok üretip, daha çok ihracat artışımızdan kaynaklanmamış. Sadece ekonomik durgunluk sebebiyle iç pazarın çökmüş olmasına ve kur sebebiyle ithalatımız azalmış olmasına nasıl sevinilir anlaşılır gibi değil.. 17 yıllık sürede Türk ekonomisi öyle bir hâle getirildi ki, yapacağımız her türden üretim için ham madde ve yarı mamul ihtiyacımızı ancak İTHALAT yoluyla karşılayabiliyoruz. Toplam ithalatımızın %71'i ara malı ve ham maddeye, %15 makine teçhizat anlamında yatırım mallarına ve %14 nihai tüketim mallarına gidiyor. Şimdi ise ekonomi durgunluk ve hatta küçülmeye karşı karşıya kalınca, ara mal ve ham madde ithalatı azaldı ve bu sebeple ortaya çıkan 538 milyon $'lık cari fazla sebebiyle damat bakanımız bayram yapıyor. İktidar hâlâ milleti bu tür algı operasyonlarıyla kandırmaya devam ediyor maalesef. Kimse unutmasın diye hatırlatalım; bu iktidarın daha 16 ay önce büyük törenlerle 9 Nisan 2018 tarihinde açıkladığı, 23 şirkete verdiği toplam 135 milyar TL'lık TEŞVİKLERLE ara mal ithalatını azaltacaklardı. Acaba verilen bu teşvikler ne oldu diye sorsak ayıp etmiş olur muyuz ? 135 milyar TL teşvik verdiğimiz bu projelerle ilave 134.000 kişiye istihdam sağlayacak ve 19 milyar $'lık da cari fazlaya katkıda bulunacak şekilde, kendi ara mallarımızı üretecektik. O tarihten bu yana bırakın ilave istihdam oluşturmayı, 1 milyon 400 bin çalışan daha işini kaybettiği gibi 19 milyar $'dan bahsedenlerden şimdi 538 milyon $'lık cari fazla için millete müjde veriyorlar. Peki yukarıda toplam cari açık olarak verdiğimiz, yani yabancı parasıyla yaptığımız hovardalığın karşılığı olan 575 milyar $'lık bedeli nasıl ödeyeceğimizden bahseden hiç var mı?